Türkiye’nin ilk müze gemisi olarak Kocaeli’de faaliyet gösteren Gayret Gemisi, 76 yıllık tarihi ve orijinalliğiyle ilk günkü gibi ayakta duruyor. İlk olarak ABD Deniz Kuvvetleri’nde kullanılan ve birçok başarıya imza atan gemi, Türkiye tarafından satın alınarak 22 yıl deniz kuvvetlerinde faaliyet gösterdi. Emekliye ayrıldıktan sonra 1997 yılında müzeye çevrilen Gayret, her gün onlarca yerli ve yabancı vatandaşın akınına uğruyor.
Türkiye’nin ilk müze gemisi olarak Kocaeli’de faaliyet gösteren Gayret Gemi Müzesi, geçmişten günümüze kalan orijinal ürünleri ve tarihiyle hayranlık uyandırıyor. İlk olarak “USS Eversole” ismi ile 1946 yılında ABD Deniz Kuvvetleri’nde kullanılan gemi, birçok görevde yer aldı.
Kore savaşında gösterdiği başarılardan dolayı 7 “Savaş Yıldızı” ödülü alan USS Eversole, 1957 ve 1958 yıllarında Avustralya’ya gitti ve barış gücü harekatlarına katıldı.
Refakat ve koruma görevlerinde de bulundu.
27 yıl önce emekliye ayrıldı
1973 yılında ABD’den satın alınan USS Eversole, “TCG Gayret (D-352)” ismi ile Türk Deniz Kuvvetleri’nde göreve başladı.
22 yıl Türk Deniz Kuvvetleri’nde kullanılan gemi, 1995 yılında emekliye ayrıldı.
20 Ağustos 1997 yılında ise Türkiye’nin ilk müze gemisi olarak hizmete açıldı.
25 yıldır İzmit’te müze olarak kullanılan gemi, her gün yüzlerce ziyaretçi ağırlıyor.
“Gayret, 1973 yılından 1995 yılına kadar Türk donanmasına hizmet etti”
Müzenin tarihiyle ilgili bilgilendirmelerde bulunan İzmit Müze Gemiler Müdürü Deniz Yüzbaşı Seda Koç Aşkar, “İzmit Müze Gemiler Müdürlüğü; Türk Deniz Kuvvetlerinde hizmet dışına ayrıldıktan sonra müze gemi olarak kullanılan harp gemilerinin görev alanlarını ve yaşam şartlarını, gemilerde mevcut orijinal cihazlarla ziyaretçilere tanıtıp, Türk deniz kültürünü aşılamak, donanmamızı halka tanıtmak, genç neslin denizciliğin sevmesini sağlamak amacıyla 20 Ağustos 1997 tarihinde kurulmuştur.
1998 yılında 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nda Gayret Gemisi’nde yapılan törende babam da görevliydi ve o törene ben de gittim.
O zamanlar ilkokula gidiyordum. Gayret Gemisi, bu mesleği seçmemde çok etkili oldu.
21 sene sonra Gayret müze gemisinin olduğu yere müze müdürü olarak atandım” dedi.
“Gayret, 1973 yılından 1995 yılına kadar Türk donanmasına hizmet etti”
Müzede toplam 3 harp gemisinin sergilendiğini söyleyen Yüzbaşı Koç Aşkar, “Müzemizde Hızır Reis Denizaltısı, Gayret Muhribi ve Pelikan hücumbotu sergilenmektedir.
Gayret Gemi Müzesi; 1946 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde denize indirilmiş ve 1973 yılına kadar Pasifik Donanmasında USS Eversole adıyla görev yapmış, Kore ve Vietnam savaşlarında kullanılmıştır.
Gemi, 1973 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nden alınarak Türkiye’ye getirilmiş ve ’TCG Gayret’ adı verilerek 1995 yılına kadar Türk Deniz Kuvvetleri Donanmasında görev yapmıştır” diye konuştu.
“Uluslararası donanma işareti olan ’E’ harfi ile ödüllendirilmiştir”
Gayret Gemisi’nin öneminden bahseden Yüzbaşı Koç Aşkar, “Gayret Gemi Müzesi, birçok tatbikatta sancak gemisi görevi yapmış, zamanın cumhurbaşkanlarını, genelkurmay başkanlarını ve kuvvet komutanlarını ağırlaşmıştır.
Türk Donanmasında ilk Asroc (güdümlü) torpido atışını yapan ve TCG Akar’dan (akaryakıt gemisi) denizde seyir halindeyken ilk akaryakıt ikmalini yapan gemi olma özelliği taşır.
Geminin bütün bu hizmet yıllarının sonunda köprü üstünde iskele tarafında bulunan İngilizce de üstün, mükemmel anlamına gelen ’Excellent’ kelimesini ifade eden uluslararası donanma işareti olan ’E’ harfi ile ödüllendirilmiştir” şeklinde konuştu.
“Türkiye’nin ilk müze gemisi”
Müzenin 1997 yılından bu yana ziyaretçi kabul ettiğini söyleyen Yüzbaşı Koç Aşkar, “1995 yılında teknolojik ömrünü tamamlayan gemi, hizmet dışına ayrılmış ve 1997 yılından itibaren de Türkiye’nin ilk müze gemisi olarak İzmit Kocaeli’de sergilenmeye başlanmıştır.
Müzemiz kurulduğu tarihten itibaren bu güne kadar 25 yılda toplam 510 bin kişi ziyaret etmiştir.
Ziyaretçilerimizin büyük bir kısmını okul gezileri oluşturmaktadır.
Ayrıca müzeniz konum itibariyle oldukça ulaşılabilir bir yerde olduğu için yabancı turistlerin de ilgisini çekmektedir” ifadelerini kullandı.
Kaynak: İHA
