Tarihi yarımadada bulunan Akbıyık Camii, Osmanlı dönemindeki İstanbul’da tüm camilerin kulağı konumundaydı. Zamanında ezanın ilk okunduğu yer olan cami, kıbleye yani Kabe’ye en yakın olmasıyla da biliniyordu.
Fatih’te Cankurtaran semtinde yer alan Akbıyık Camii, döneminde Fatih Sultan Mehmet’in katkılarıyla yaptırıldı. Türk mutasavvıf ve şair olan Hacı Bayram-ı Veli’nin öğrencisi Akbıyık Sultan’ın öncülüğünde yapıldığı için de caminin adı Akbıyık Camii olarak anılmaya başlandı. İstanbul’daki diğer camilere göre küçük ve mimari özelliği pek de bulunmayan cami, ilk yaptırıldığında mescit olarak tasarlanıp bir süre mescit olarak kullanılsa da sonrasında minare ilave edilerek camiye dönüştürüldü. Yaptırıldığı tarihten bu yana fazlasıyla doğal felaketle karşı karşıya kaldığı için asıl haliyle günümüze ulaşmadı. Akbıyık Camii’nin sadece minare kısmı asıl haliyle korunabildi.
“Rivayete göre Akbıyık Sultan, Fatih Sultan Mehmet’in katkısıyla bu caminin yapılışına vesile oluyor”
Camiyle ilgili bilgiler aktaran Sanat Tarihçisi Elif Kabalıoğlu, “Halk tarafından çok bilinmeyen, ama manevi önemi çok büyük olan bir mescit caminin içindeyiz.
İlk yapımında bir mescit olarak tamamlandı. Bu camiyi araştırırken karşımıza Akbıyık Sultan çıkıyor. Akbıyık Sultan da Hacı Bayram Hazretleri’nin talebelerinden.
2. Murat’la ve Fatih Sultan Mehmet’le beraber savaşlara katılan, fetihte bulunan, Ni’mel Ceyş’ten büyük bir sultan. İstanbul’un fethine katılış sürecinden sonra kendisinin malı hiçbir şekilde azalmıyor, artmaya devam ediyor, fakat yoksullara ve kimsesizlere malını vakfediyor. Rivayete göre de Akbıyık Sultan, Fatih Sultan Mehmet’in katkısıyla bu caminin yapılışına vesile oluyor” açıklamasında bulundu.
“Akbıyık Camii’nde ezan okunduğunda diğer camiler, bu ezanı takip ediyordu”
Akbıyık Camii’nin Osmanlı döneminde kıbleye yani Kabe’ye en yakın cami olduğunu vurgulayan Tarihçi Kabalıoğlu, “Cami, 15. ve 16. yüzyılda ‘imam el mescid kıble-i evvel’ olarak anılıyordu.
Yani burası kıbleye en yakın cami konumundaydı. Burada ezan okunduğunda diğer camiler, bu ezanı takip ediyorlar ve sonrasında onlar da okumaya devam ediyorlardı. Bu caminin de böyle güzel bir hatırası mevcut. Bu mescit cami yapıldıktan 3 yıl sonra da Akbıyık Sultan vefat etti.
Türbesi de Bursa’da mevcut, ama adı hala Cankurtaran semtinde ve bu camide anılmaya devam ediyor. Cami çok fazla depreme ve yangına maruz kaldığından dolayı günümüze asıl haliyle ulaşmadı.
Günümüze asıl haliyle ulaşan kısım caminin minaresi” dedi.
Kaynak: İHA
