Yeni haftada altın ve döviz rekordan rekora koşuyor. Türk lirası ise hızla erimeye devam ediyor. Bugün Dolar 10,25’i görürken Euro ise 12 liraya yaklaştı. Altın fiyatları 620 lirayı, Komşu ülke Bulgaristan’ın Leva’sı ise bugün 5,95’i gördü. Piyasalardaki hareketliliği değerlendiren uzmanlar, yapılacak faiz indiriminin Dolar kurundaki hareketliliği arttıracağını, Dolar kurunun 12 lirayı görebileceğini söylüyor.
Piyasalar güne hareketli başladı. Altın ve döviz kurundaki yükseliş gün boyu sürerken, Türk lirası hızla erimeye devam etti. Piyasalardaki hareketliliği değerlendiren Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi (İİBF) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ayhan Aytaç, önümüzdeki günlerdeki faiz kararıyla bu hareketliliğin daha da artabileceğini söyledi.
Aytaç, “Türkiye’de özellikle son günlerde giderek artan Dolar kurundaki hızlı artış, Türk lirasındaki hızlı erime, aslında bilinen bir gerçeğin su yüzüne çıkması. Çünkü uzun zamandan beri Türkiye’de olumlu ileriye dönük adımlar atılamadı. Bunların da en önemli nedenlerinden biri faiz oranlarının aşağı doğru çekilmesi hamlesi. Bu hamlenin hemen ardından döviz kurunda ciddi bir artışın ortaya çıktığını görüyoruz. Son günlerdeki artışın başka beklenti nedeni de önümüzdeki günlerde yapılacak para politikası kurulunun faiz kararı olacak. Burada yine faiz indirimi yapılırsa maalesef Dolar kurunu daha da tutabilmemiz artık mümkün değil. Zaten 10,20’ler seviyesine geldi, artık 11, 12 seviyesine hareket edebilir diyoruz.
Burada Türkiye’nin alabileceği önlemler var mı? Tabi ki var. Siz negatif faiz vermeden sadece tasarruf edenleri kazanmaya doğru yönlendirirseniz yani daha yüksek faizle en azından bir miktar yapısal sorunları çözene kadar durabilirseniz o zaman bu baskıyı hafifletebilme şansınız var. Bunun yanında turizm sezonunun bitmiş olması, döviz girişinin azalmış olması, Kasım ve Aralık ayında Türkiye’nin ciddi miktarda yaklaşık 13 Milyar Dolar civarında bir dış borç ödemesinin olması, yine Kasım ve Ocak aylarında yaklaşık 76 Milyar liralık iç borç ödemesinin olması, kurların altının ve diğer alternatiflerin önünü yukarıya doğru çeviren en önemli etkenlerden bir tanesi.
Bu sorun 2022’de de devam eder mi? Eğer Türkiye sahip olduğu sorunları masaya yatırıp rasyonel çözümler üretemezse maalesef yukarı doğru gidecektir. Bunu provoke eden bir takım unsurlar da olacaktır. Örneğin Amerika’da faiz artımı 2022’de tekrardan devreye girmeye başlayacak, bu durum Türkiye’yi yine yukarı yönlü bir döviz baskısına doğru itecektir diye düşünüyoruz” dedi.
Ekonomist Prof. Dr. Ayhan Aytaç, Türk lirasının değer kaybetmesinin dışarıdan gelen yabancıların alım gücünde artışa neden olduğunu kaydetti.
Aytaç, “Türk parasının değeri kayboldukça dışarıdan gelenlerin yabancıların satın alma gücü gayet normal bir şekilde artış gösteriyor. Bulgaristan’ın tabi bu kendi başarısı da değil. Bulgaristan’ın uyguladığı standart bir para politikası yok. Para kurulu diye bir şey uyguluyor. Euro arttığı sürece onlar da bundan nemalanıyor. Burada önemli olan nokta tüketiciler gelip Türkiye’den mal alırken, biz sınırda yaşadığımız için rahatlıkla görebiliyoruz; bizden mal alırken neden yurtdışından yatırımcı Türkiye’ye gelmiyor sorusu en önemli sorulardan bir tanesi. Asgari ücretin bu kadar düşük olduğu hatta Avrupa’nın en düşük asgari ücretine sahibiz şu an, 270 Dolar civarında ve hala da aşağı doğru iniyor. Buna rağmen neden yatırımcı gelmiyor diye sorduğumuzda aslında masaya yatırılması gereken en önemli konu da bu. Yabancıların çekindikleri nedir, güven mi, belirsizli mi, istikrarsızlık mı bu sorunlara yönelik bir çözüm üretebilirsek ben inanıyorum ki Türkiye’ye çok kısa zamanda çok büyük yatırım gelecektir. Çünkü bu kadar ucuz ve işçisi bu kadar verimli çalışan, kaynakları bu kadar çok olan bir ülke, üretimle ilgili üzerine düşen her görevi başarıyla yerine getirecektir” dedi.
