Uzun süredir sigara içiyorsanız Kronik Obstrüktif Akciğer Hastası (KOAH) olabilirsiniz. 40 yaşın üzerinde her 5 kişiden birinde görülen KOAH, Türkiye’de solumun sistemi hastalıklarında en sık görülen ölüm nedenleri arasında yer alıyor. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Nuri Hatipoğlu, yoksulluğun da KOAH için bir risk faktörü olduğunu söyledi.
Dünya KOAH Günü nedeniyle Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Nuri Hatipoğlu, Doktor Öğretim Üyesi Bilkay Serez ile birlikte Tıp Fakültesi Hastanesi Sağlık Kurul Odası’nda düzenlediği basın toplantısında KOAH Hastalığı ve tedavisi konusunda açıklamalarda bulundu.
Prof. Dr. Hatipoğlu, KOAH’ın nefes yollarında mikroplarla oluşmayan bir iltihaplanmaya bağlı oluşan ilerleyici bir akciğer hastalığı olduğunu söyledi.
Hatipoğlu, “KOAH’da en sık görülen yakınmalar nefes darlığı, öksürük ve balgam çıkarmadır. Sigara içen kişiler öksürük ve balgamı kanıksarlar ve bu nedenle doktora başvurmazlar. Nefes darlığı nedeniyle fizik aktivitede azalma ortaya çıkar. Eforda nefes darlığı çeken kişi, yol yürümek istemez, günlük işlerini azaltır, markete gitmeye çekinir ve zamanla evden çıkmamayı tercih eder hale gelir. Bu şekilde giderek artan fiziksel aktivite azalması, hastanın yaşam kalitesini bozarak hastalığın ilerlemesine neden olur, sakatlık ve ölüme yol açar” dedi.
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH)ın, tüm dünyada önemli bir halk sağlığı sorunu olmasına karşın, kamuoyu tarafından yeterince bilinmeyen bir hastalıktır olduğunu ifade eden Hatipoğlu, KOAH’ın görülme sıklığının 40 yaş üstü yetişkinlerde %15-20 olduğunu kaydetti. Hatipoğlu, “Bir diğer deyişle toplumumuzda 40 yaş üstü her 5 kişiden birinde KOAH vardır. Oysa 10 KOAH hastasının sadece biri doktora başvurmuş ve doğru tanı alabilmiştir. Bu durumda, ülkemizde bulunan 3-5 milyona yakın KOAH'lı hastanın sadece 300-500 bini kendisinde hastalık olduğunu bilmektedir” dedi.
Dünyada her yıl yaklaşık 3 milyon kişinin ölümüne neden KOAH’ın Türkiye’de solunum sistemi hastalıklarında en sık görülen 3. ölüm nedeni olduğunu kaydeden Prof. Dr. Hatipoğlu, bu ölümlerin %61.5’inin KOAH nedeniyle olduğunu, ancak toplumun KOAH konusunda yeterli bilgiye sahip olmamasının hastalığın erken tanısını ve etkin tedavisini güçleştirdiğini söyledi.
Hatipoğlu, KOAH için yoksulluğun da bir risk faktörü olduğuna dikkat çekti.
Hatipoğlu, “KOAH gelişimi için tüm dünyada en yaygın görülen risk faktörü tütün kullanımıdır. Sigara içenler, içmeyenlere göre, daha fazla solunumsal şikayetlere, daha fazla solunum fonksiyon kaybına ve daha yüksek KOAH ölüm oranlarına sahiptirler. Diğer tip tütün kullanımı (pipo, puro, nargile vb.) ve çevresel tütün dumanı da KOAH gelişimine neden olur. KOAH gelişiminde genetik risk faktörlerinin rolü henüz çok iyi aydınlatılamamıştır. Bununla birlikte yapılan araştırmalarda gebelik ve çocukluk dönemindeki akciğer kapasitesi gelişimi üzerine özellikle yoksulluğun olumsuz etkisinin yetişkin dönemde KOAH gelişimine yol açan önemli bir faktör olduğu gösterilmiştir. Bu nedenle toplum genelindeki eşitsizliğin azaltılması o toplumda yaşayan kişilerde KOAH gelişimisini önleyen bir politikadır. Öte yandan özellikle biyomas yani odun, tezek, kök benzeri yakıtların yanmasına bağlı olarak gelişen iç ortam hava kirliliği ve tozlu-dumanlı işyerlerinde çalışmanın en önemli çevresel risk faktörleri olduğu bilinmektedir. Benzer biçimde dış ortam hava kirliliğinin de KOAH gelişiminde ve KOAH hastalığının alevlenmesinde önemli rol oynadığı bilinmektedir. Araştırmalar hava kirliliğinin arttığı dönemlerde KOAH’a bağlı ölümlerin de arttığına işaret etmektedir. Son olarak her geçen gün önemi giderek vurgulanmaya başlayan fiziksel aktivitede azalma ve hareketsizlik de artık bir risk faktörü olarak kabul edilmektedir” dedi.
