Edirne’deki anız yangınları, şehir merkezindeki hava kirliliğini kritik seviyeye çıkardı. TEMA Vakfı Edirne İl Temsilcisi Şirin Çoğal, anız yangınlarıyla ilgili açıklama yaparak, toprağa verilen zararların büyüklüğüne dikkat çekti.
Her yıl bölgede ekilen mahsullerin toplanmasının ardından Eylül ayı itibariyle başlayan anız yangınları, Kasım ayında da sürüyor. Yakılan anızlar nedeniyle tarlalara yuva yapmış birçok hayvanın yaşam alanı yok oluyor. Toprağın verimsizleşmesine de neden olan anız yakma işlemi, havayı kirleterek insan sağlığını olumsuz etkiliyor. Son olarak çeltik ekili arazilerde yakılan anızdan kaynaklı Edirne kent merkezinde kirli bir tabaka oluştu.
Tema Vakfı Edirne İl Temsilcisi Şirin Çoğal da anız yangınlarında çiftçilerin yeterince bilinçlendirilememesi ve denetim eksikliğinin artmasına ilişkin açıklamalarda bulundu.
Çoğal, denetim eksikliği nedeniyle anız yangınlarının her geçen gün arttığını belirterek, “Anızın yakılması sırasında toprakta yaşayan, toprağı havalandıran, verimli kılan milyonlarca canlı mikroorganizma yok oluyor. Anız yangınları çiftçimizin yeterince bilinçlendirilememesi ve denetim eksikliği nedeniyle ne yazık ki her geçen gün endişe verici şekilde artıyor. Anız yakma işlemi çevreye, topraklara, ormanlara, su varlığına, biyolojik çeşitliliğe ve ekonomiye büyük zarar veriyor. Anız yakma ile toprağın 1-3 cm’lik üst katmanında ısının 50-75 santigrat dereceye yükselmesi mikroorganizmaların yüzde 70’ine zarar veriyor. Topraktaki biyolojik aktivite azalarak verim düşüyor. Mikroorganizma faaliyetleri ile humusa dönüşecek organik atıklar ortadan kalkıyor, toprak fakirleşiyor, su tutma kapasitesi ve verim gücü düşüyor. Sap ve anızların yakılması ile bitki ve büyümesini teşvik eden karbon azotun kaybı da artıyor. Örneğin 300 kilogram sap yandığında 7 kilogram şeker gübresine eşdeğer 1,5 kilogram saf azot kaybı meydana geliyor. Yakılarak üzeri çıplak kalan toprak, rüzgar ve sellerle taşınarak erozyona uğruyor, doğal denge bozuluyor. Öte yandan anız yangınları yakındaki diğer tarla ve bahçelere sıçrayabildiği gibi orman yangınlarına hatta yerleşim alanlarının yanmasına da sebep oluyor. Anız yakılmasıyla ilgili İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Valilik, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü, Jandarma teşkilatı ve köy muhtarlıkları hem yetkili hem de sorumlu konumundadır. Muhtarlar ve kamu görevlileri anız yakma olayının olduğu tarlanın durumunu, duyum aldıktan sonra tutanakla tespit edip, idari ve adli mercilere bildirmelidir. 2872 Sayılı Çevre Kanunu’nun 20. Maddesine dayanılarak 2023 yılında kanuna aykırılık halinde uygulanacak idari para cezaları, 29 Aralık 2022 tarih ve 32058 sayılı Resmi gazetede yayınlanan 2023/1 no’lu tebliğde belirlenmiştir. Söz konusu tebliğde 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 20. Maddesinin (l) bendine aykırı olarak anız yakanlara her dekar için 244,09 TL idari para cezası verilir hükmü bulunmaktadır. Anız yakma fiilinin orman ve sulak alanlara bitişik yerler ile meskun mahallerde işlenmesi durumunda bu ceza beş kat artırılmaktadır. Üreticilerimizden hem cezai durumla karşılaşmamaları, hem de çevre ve doğal ekosistem sağlığı açısından hasat sonrasında anızlarını yakmamaları konusunda duyarlılık bekliyoruz.” dedi.
